انواع سند

سند چیست و انواع آن

هر نوشته ای است که در مقام دفاع یا اثبات قابل استناد باشد. ( عکس ، فیلم ، صدا و.. ) سند نیستند بلکه می توانند اماره قضایی باشند. مهم ترین رکن یک سند امضا یا اثرانگشت است .

اقسام سند

سند رسمی : سندی که این سه شرط را داشته باشد توسط ادارات ثبت یا دفاتر اسناد رسمی یا سایر مقامات قانونی تنظیم شده است. در حیطه صلاحیت مقام تنظیم کننده است ، طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشد. ( البته عدم پرداخت وجوه قانونی یا عدم الصاق تمبر ، سند را از رسمیت خارج نمی کند )

مزایای اسناد رسمی

نسبت به سند رسمی انکار و تردید مسموع نیست فقط ادعای جعل امکان پذیر است ، اسناد رسمی لازم الاجرا هستند ( اسناد رسمی به معنای اخص یعنی اسنادی که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده اند لازم الاجرا می باشند.

یعنی ذینفع آن سند می تواند به جای مراجعه به دادگاه به اداره ی ثبت رجوع کرده و تقاضای اجرای آن سند را بنماید ) ، تاریخ سند رسمی در برابر همگان قابل استناد است اما تاریخ سند عادی فقط در رابطه ی طرفین ، وراث و موصی له ایشان قابل استناد است ؛ به عبارت دیگر تاریخ سند عادی نسبت به اشخاص ثالث قابل استناد نیست مگر آنکه صحت آن اثبات شود.

اعتبار سند عادی

سند عادی در دو حالت اعتبار سند رسمی را پیدا می کند . اگر منتسب الیه اصالت آن سند و انتساب آن را به خود بپذیرد . اگر منتسب الیه اصالت سند را نپذیرد اما اصالت آن در دادگاه اثبات شود ، چنین سندی سایر اوصاف سند رسمی را پیدا نمی کند بلکه صرفاً قابل انکار یا تردید نیست.

رونوشت سند رسمی

اگر یک سند رسمی مفقود شود می توان از دفترخانه محل تنظیم سند رونوشت آن را دریافت کرد. رونوشت سند رسمی همان اعتبار سند رسمی را دارد مگر آنکه جعلی بودن آن ثابت شود.

اسناد دیجیتالی یا الکترونیکی

اگر شخصی با استفاده از دستگاه های رایانه ای وارد فضای متعلق خود شود و اراده خود را متجلی کند به این سند یک سند دیجیتالی می گوییم. رمز یا پسوورد در این اسناد نقش امضا را دارد. (مطمئن در حکم سند رسمی است آنجایی که منتسب به

دارنده فضا است و قابل هک نیست) اسناد دیجیتالی از هر حیث مانند اسناد کاغذی تلقی می شوند جز در موارد ذیل که لزوماً باید سند کاغذی تنظیم شود. معامله اموال غیرمنقول ، فروش دارو به مصرف کنندگان نهایی ، اظهاراتی که راجع به شیوه استفاده از یک محصول می باشد.

سند رسمی ثبتی

سند رسمی ثبتی به ۲ دسته تقسیم می شود :

۱- سند رسمی لازم الاجرا

۲- سند رسمی غیر لازم الاجرا

سند رسمی لازم الاجرا 

سندی است که مفاد آن بیانگر یک تعهد است مثل سند رسمی نکاحییه در قسمت مهریه . در این گونه اسناد و آن هم بر اساس یک رای وحدت رویه ذینفع ۲کار می تواند انجام دهد.

۱- از دفترخانه تنظیم کننده سند تقاضای صدور اجرائیه کند این اجرائیه به متعهد سند ابلاغ می شود و اجرای آن بر اساس آیین نامه نحوه ی اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا در اداره ی اجرای ثبت است.

۲- ذینفع می تواند به دادگاه دادخواست دهد . با صدور حکم به نفع ذینفع اجرای حکم بر اساس قانون اجرای احکام مدنی خواهد بود‌.

سند رسمی غیرلازم الاجرا : سندی است که مفادش بیانگر تعهدی نیست مانند سند رسمی مالکیت که مفادش تنها بیانگر مشخصات ملک و مالک است‌

باید به این نکته توجه داشت که سند رسمی چه لازم الاجرا باشد چه نباشد لازم الاتباع است.